- Konnektör 1: DVI-D, (18+1), erkek
- Konnektör 2: HDMI tip A, dişi
- Kablo tipi: Dual-Link
- UL sertifikalı: UL1007
- HDTV Standardı: 1080p
- Maksimum HDTV Çözünürlük: 2560 x 1600 Piksel, 60Hz
- Vidalı
- Zırh: tek kat zırhlı
- Konnektör yüzeyi: nikel kaplama
- Konnektör rengi: siyah
HDMI nedir?
HDMI’ın DVI’dan üstün olan bazı yönleri var. Birincisi, HDMI üzerinden tek bir bağlantıyla hem ses hem de görüntü verisi aktarılabiliyor. İkincisi, HDMI’de yer alan “link intelligence – akıllı bağlantı” özelliği sayesinde bu bağlantıyı kullanan iki cihaz birbirinin özelliklerini anlayarak uygun dosya formatını ve görüntü çözünürlüğünü seçebiliyor. HDMI’ın bir diğer üstün özelliği, DVI ile tamamen uyumlu olması. Böylece gerekli dönüştürücü adaptör kullanılarak sadece DVI bağlantısı olan cihazlara veri aktarılabiliyor.
HDMI formatı geriye dönük olarak DVI 1.0 ile uyumlu ama bu formata göre belirgin avantajlar içeriyor. DVI’dan çok daha küçük olan HDMI bağlantısı (yaklaşık FireWire bağlantısı kadar) tüketici elektroniği cihazla birlikte çok daha kolay kullanılabiliyor ve yuvasına kolayca oturuyor. Aynı zamanda hot–plug özelliği var, yani cihazı kapatmadan bağlantılar gerçekleştirilebiliyor. Intel tarafından ilk olarak DVI bağlantısı üzerinden aktarılan verinin korunması için tasarlanmış olan HDCP (Highbandwidth Digital Content Protection – Yüksek bant genişlikli dijital içeriğin korunması) teknolojisi HDMI için uyarlanmış durumda ve 1.10 sürümlü şartnameden beri kullanılıyor. Bu güvenli aktarım teknolojisi Fox, Universal, Warner Bros ve Disney gibi pek çok film şirketi tarafından derhal desteklendi. ABD piyasasında satılan “Digital Cable Ready” etiketine sahip cihazlarda HDMI – HDCP veya DVI – HDCP desteği olması şartı bulunuyor. HDCP sayesinde görüntü sağlayan cihazın güvenli içeriği gösterebileceği garanti ediliyor. Veri kabloyla aktarılmadan önce şifreleniyor ve görüntü cihazına geldiği anda deşifre ediliyor. Bu şekilde kablo üzerinden verinin çalınması önleniyor. HDCP, onaylı olmayan cihazları algılayarak veri akışını engelleyebiliyor. HDCP’nin benzersiz olmasını sağlayan bir özellik de güncellenebilen bir kopya koruma sistemi olması. Güncelleme listeleri sayesinde HDCP destekli en yeni görüntü cihazları veri tabanına eklenebiliyor.
Bağlantı Çeşitleri
Standart olarak adlandırılan Type A HDMI bağlantı noktasında 19 farklı hat var. Bundan daha yüksek çözünürlükler için tasarlanan Type B bağlantı noktasındaysa 29 farklı hat var ama Type B henüz kullanılmaya başlanmadı. Type B, 1080p HD çözünürlüğü aşan kalitedeki görüntüler için gerekli ve 1080p’nin üzerine çıkabilen cihaz sayısı çok az. Type A HDMI bağlantısı, modern bilgisayarlardaki ekran kartlarında ve LCD monitörlerde sıklıkla kullanılan DVI bağlantıyla uyumlu. Gerekli adaptörü kullanarak HDMI çıkışından gelen görüntüyü DVI girişli bir LCD ekrana aktarabilirsiniz ama ses verisi kaybolacaktır. Tam tersi durumda, ekran kartından gelen DVI çıkışını uygun adaptörle HDMI cihaza yollayabilirsiniz ama bu durumda da ses verisini de ayrıca iletmelisiniz. Bu tür bir aktarım yapıyorsanız ve cihazlardan birinde HDCP desteği yoksa görüntü kalitesi otomatik olarak düşürülüyor. Bu koruma sistemi, HDCP desteği olmadığını gördüğünde yüksek kalitedeki görüntü ve sesin çalınmasını engellemeye çalışıyor. Açıkcası neredeyse tüm HDMI bağlantılarda HDCP koruma desteği var ama DVI bağlantılı cihazların çoğunda bu destek yok.
Mesafeyle İlgili Sorunlar
Tüm dijital bağlantılarda olduğu gibi HDMI ile ilgili bir azami kablo uzunluğu sınırı var. Belirli bir uzunlıktan sonra kablo direnci çok yükseliyor ve veri kayıpları baş gösteriyor. Standart HDMI kablolarında 28 AWG tipi bakır kullanılıyor ve 5 metreden sonra sorunlar meydana gelebiliyor. www.hdmi.org sitesi, kablo uzunluğu sınırı olarak 15 metre değerini veriyor ve kablo üreticileri kaliteli malzemeler kullandığı sürece bu değere kadar sorunsuz iletim olabileceğini belirtiyor. Bakır kabloların kalınlığını arttırarak, optik kablo ya da çift Cat-5 kablo kullanarak mesafenin arttırılabileceği rapor ediliyor. Bazı firmaların repeater tarzı sinyalleri güçlendiren cihazlar sayesinde kabloların birbirine eklenebildiğini gördük. HDCP ile bir araya gelen HDMI’ın ses ve görüntü kopyalamayı engellemesi önemli bir faktör ve üreticiler HDMI’yi yaygınlaştırmak için elinden geleni yapacaktır. Bütünleşik grafik özellikli anakartlarda HDMI çıkışı belirlemeye başlarsa şaşırmayın.
Kaynak: Pcnet, Temmuz 2006, Sayfa: 42-43
